گزارش کتاب زیارتِ پارک های ملی: دین و طبیعت در ایالات متحده

Pilgrimage to the National Parks: Religion and Nature in the United States; Lynn Ross-Bryant; Routledge; 2013

نویسنده گزارش: رقیه حق گویان

 

درباره ی نویسنده:

لین راس برایانت (Lynn Ross-Bryant) دانشیار بازنشسته ی دپارتمان مطالعات دینی در دانشگاه کلرودا (University of Colorado) در بولدر (Boulder) است.

درباره ی کتاب

پارک های ملی-بهترین ایده ی امریکایی ها- با توجه به خاص بودن مردم امریکا و سرزمین امریکایی- از همان ابتدا مکان های مقدسی قلمداد می شدند که مظهر خدا هستند و از همان ابتدا به عنوان جاذبه ی گردشگری نیز مورد توجه بودند. تنش های ذاتی میان این دو واقعیت تضمین کرد که این پارک ها صحنه ی عمل به ارزش های ناسازگار و به چالش کشیده آنها خواهد بود.

در این کتاب اهمیت گفتمان طبیعت در فرهنگ امریکایی بررسی می شود و استدلال می شود که ویژگی ها و قدرت نمادینی که در ابتدا تداعی کننده ی دنیای "جدید" و سپس "مرز" بود، در پارک های ملی تجسم یافته بود. راس برایانت (Ross-Bryant)، نویسنده ی کتاب، بر پارک های ملی به مثابه ی سایت های زیارتی ای که در اطراف آنها گفتمان طبیعت بسط یافت تمرکز می کند و ادعا می کند دین در فهم دینامیک زبان و نمودهای آیینی مربوط به پارک های ملی محوریت دارد. این کتاب علاوه بر سهم ویژه اش در تحلیلی غنی تر از پارک های ملی و نقش آنها در فهم طبیعت و دین در ایالات متحده، موضوعات کلان تری در مطالعات دین (مثل اتفاقات فرهنگی و المان های مکانی در ساخت معنا) و مطالعه ی دین غیر نهادی را به رشته ی نوظهور "دین و محیط زیست" (religion and the environment) می افزاید.

فصل اول

یوسمیتی (Yosemite)

تعالی دنیای جدید

داستان یوسمتی در دره ی عمیقی در کالیفرنیا آغاز شد و بعدها به عنوان یک کلیسای جامعِ طبیعی مورد ستایش قرار گرفت. به هر حال، با اینکه گلدن راش (gold rush) (هجوم به منطقه ای برای کشف طلا، مخصوصا هجوم به کالیفرنیا در سال 1848) در جریان بود، این منطقه تا سال 1851، زمانی که جیمز ساویج (James Savage)، کارآفرین معدن، به صورت اتفاقی دره را کشف کرد، مورد توجه اروپا-امریکایی ها قرار نگرفت. طی پنج سال گردشگران وارد دره شدند و در عرض پانزده سال این سرزمین به زیارتگاهی برای امریکایی ها اختصاص یافت. شایان ذکر است که هنرمندان، معدن چیان و نویسندگان از همکاری کامل دانشمندان، افراد دولتی و کارآفرینان را در این خلق فرهنگی بهره بردند. دو پروسه در نو بودن این دنیای نو سهیم هستند که یکی مربوط به هنر و دین است و دیگری مربوط به طبیعت. از آنجا که ذهن انسان طبیعت را می پروراند، آنچه در باره ی طبیعت فهم و یا حتا دیده می شود نتیجه ی انگارش های فرهنگی است. وجه دیگر این تازگی، ساختار در حال تکامل امریکای غربی، یعنی جهان تناسخ یافته، به عنوان نماد قدرت منحصر به فرد امریکا در مقابل با فرهنگ اروپایی است. اولمستد (Olmsted)  چشم اندازی از پارک ارائه می کند که بر مزیت های طبیعت و دیدگاه ویژه ی دموکراسی امریکایی متمرکز است.

فصل دو

رؤیای یلواستون (The Dream of Yellowstone)

پیش روی در سرزمین بکر

پروسه ای که به تأسیس یلواستون به عنوان اولین پارک ملی انجامید با سفر تفریحی واش برن-دُن (Washburn-Doane) آغاز شد که داستان کمپ آتش (campfire) از آن برگرفته شده است. هر چند ابعاد رازآلود این سفر به آهستگی پیش می رفت، واکنش ها به گزارش های واش برن، دن و لنگفورد (Langford) آنی و شورمندانه بود. در آگوست 1870، پس از سپری کردن یک ماه در این منطقه ی شگفت انگیز، آنها با خبرهایی ازمنظره ای برگشتند که قبل از این هیچ کس نظیر آن را ندیده بود. چشمه های داغ با رنگ های درخشان، سنگ آهک ها و تشکیلات گوگردی عجیب، آبفشان های شگفت انگیز، آبشارهای بزرگ و تنگه های مهیب توصیفی عالی از آنجا است. لنگفور می گوید: ((باید آن را دید تا فهمید)). کورنلیوس هجز (Cornelius Hedges) می نویسد: ((منظره ای که در ابتدا دلهره آور است و باعث می شود زانوهایتان از ناتوانی قفل شود. از بسیاری جهات این آبشار با شکوه ترین آبشار جهان است و مطمئنا مقدر شده که در روزگاری نه چندان دور به زیارتگاهی جهانی تبدل شود.))

فصل سه

مشاهده ی امریکا در پارک های ملی گراند کانیون (Grand Canyon) و گلیشر (Glacier)

شکاف بزرگ جنوب غربی، که بعدها گراند کانیون، نام گرفت، فضایی خالی فراهم کرد که امریکایی خیالی و ایده ال در آن ریخته شود و ارتباط میان سرزمین، دولت و مردم را به شیوه ای نو تقویت کند. تحول در خور توجه کانیون از ناشناخته ی بزرگ (Great Unknown) و برهوت بزرگ (Wasteland) به الگوی معرف منظره ی تماشایی امریکا و یا همان طور که کارشناسی می گوید، زیارتگاه رسمی علوم، فرهنگ، تاریخ  و خدا تبدیل شد که از راه تعامل خواست های گردشگران و صاحب امتیازان (برای بهره برداری از منابع)، معماران و دانشمندان، هنرمندان و آچیسون (Atchison) (شهرستانی در شمال ایالت کانزاس (Kansas) در امریکا)، توپیکا (Topeka) (مرکز ایالت تگزاس) و راه آهن سانتا فه (Santa Fe Railway) ((ATSF)) به وجود آمد.

در سال 1890، وقتی زمین های خارج از دره به پارک ملی تخصیص داده شد، حق شکار به حالت تعلیق درآمد، و مانند گلیشر و گراند کانیون، مانع مسیر زندگی بومی های آنجا شد. وقتی در سال 1906 تمام منطقه تحت حوزه ی قضایی فدرال درآمد، همان داستانی که در گلیشر برای جرج گرینل (George Grinnell) اتفاق افتاد، تکرار شد: بیابان غیر مسکونی شد و بومی ها باید از روش های بدوی خود دور و در جامعه ی سفیدپوست جذب  می شدند.

فصل چهار

ایده ی پارک های ملی (National Park Idea)

با تأسیس خدمات پارک ملی (National Park Service) در سال 1916، "اولین کسی باشید که امریکا را می بیند" (See America First) به شعار دولت تبدیل شد و پارک های ملی رسما به عنوان سایت های معرف امریکا تعیین شدند. همان طور که پشتیبانان غربی این اصطلاح را برای شناساندن مناظر محلی به کار برده بودند و در اقیانوس آرام شمالی نیز این اصطلاح برای فروش تورهایِ گلیشر استفاده شده بود، خدمات پارک ملی نیز فروش تورهایی برای گذراندن تعطیلات تابستان به منظور بازدید از پارک های ملی امریکا را به تجارت خود تبدیل کرد. ایده ی پارک ملی، که به دلیل تأکید نهاد "حفاظت سومند" بر استفاده ی مولد از منابع طبیعی احساس خطر می کرد، به عنوان عامل کمک کننده به هویت، رفاه و آموزش امریکایی ها و در نتیجه عاملی ضروری برای حفاظت از ایالات متحده و بهره وری آن، توسعه یافت و به فروش رسید. در این مرحله، پارک های ملی، هم همان طور که توسط فروشندگان توسعه می یافتند و هم همان طور که توسط مشتریان مورد استقبال قرار می گرفتند، به نمادها و سایت های زیارتی یک زیارتگاه دینیِ ملی شبیه می شدند. داستان تأسیس خدمات پارک ملی به دومین داستان اصلی برای پارک های ملی تبدیل شد، که همانند داستان کمپ فایر (campfire) در قرن 19، شروعی جدید را پیشنهاد می داد.

فصل پنج

امریکای اسطوره ای و علمی

انگیختار تغییرات درروایتِ پارک ملی از درون از دو نقطه ی قوتِ پارک می آید: علم و آموزش. اگرچه در زمان تأسیس NPS، Joseph Grinnell، نویسنده ی زندگی حیوانات به عنوان امتیاز پارک های ملی (Animal Life as an Asset of National Parks)، و سی ام گوته (C.M. Goethe) مجبور شدند تا مذر (Mather) و آلبرایت (Albright) را به استخدام دانشمندان خبره به عنوان طبیعت شناسان مقیم پارک ترغیب کنند،  بعد از سال 1920،گفتمان رسمی آموزش را به مرکزی برای لذت تجربه ی پارک و پارک ها را به آزمایشگاه های بیرون از منزل (laboratories out-of-doors) (آزمایشگاه های طبیعی) ارتقا دادند. علم و آموزش و رابطه ی نزدیک میان این دو بخشی از سنت مذر-آلبرایت است.

فصل شش

ایده ی بیابان (wilderness idea)

جان مویر (John Muir) را می توان پدر ایده ی حفظ بیابان و توسعه ی پارک ملی دانست. ایده ی او درباره ی حفظ بیابان در مخالفت با اصل گیفورد پینچات (Gifford Pinchot) مبنی بر حفاظت از طریق "استفاده ی عاقلانه" و یا "برترین استفاده" از جنگل های ملی، در خدمات پارک ملی (NPS) گنجانده شد. به هر حال، با بسط ایده ی پارک ملی ذیل خدمات پارک ملی در سال 1916، بینش مویر درباره ی حفاظت به دلیل افزایش تمرکز بر گردشگری تفریحی از رونق افتاد. جامعه ی بیابان (Wilderness Society) در سال 1935 به رهبری مردمی که با خدمات جنگل (Forest Service) مرتبط بودند، ازجمله آلدو لئوپارد (Aldo Leopold)، بنتون مککی (Benton MacKaye) و رابرت مارشال (Robert Marshal) تشکیل شد. هدف آنها تهیه ی برنامه ای ملی برای حفاظت از بیابان بود. بستر جامعه ی بیابان اینگونه آغاز می شد: ((بیابان (محیطی برای خلوت) منبع طبیعی ذهنی ای است که همان رابطه ی بنیادینی را با تفکر غایی و فرهنگ انسان دارد که ذغال سنگ، چوب و دیگر منابع فیزیکی با نیازهای مادی او دارند)).

فصل هفت

امکان های نامحدود

در این فصل راه های مختلفی را بررسی می شود که در آن مرزهای مستحکمی(فیزیکی و نمادین) که پارک ها را به مثابه ی مکان های خاص جدا می کند، گذرپذیر تر می شوند. هنوز زمین ها و پارک هایی خارج از پارک های ملی وجود دارد اما ارتباط میان آنها به شکلی در حال مهم شدن است که ممکن است ایده ی پارک ها به مثابه ی مکان هایی کاملا دگر و خاص که شبیه مکان های عادی نیستند و می توان در آنها تجربیاتی داشت که در بیرون آنها غیرممکن است، را به چالش بکشد. به نظر می رسد زیر سؤال بردن این خاص بودگی، که برچسب مقدس بودن خورده است،  احتمال بررسی پارک ها به عنوان مکان های زیارتی را نیز زیر سؤال می برد. مطمئنا داستان های سنتی- که به  نادیده گرفتن مسئله ی مرزها وابسته است- هنوز زنده و موجه است. مجموعه ی Ken Burns PBS در مورد پارک های ملی در بسیاری موارد روایت اسطوره ای را تأیید می کند. اما صداهای بسیار دیگری نیز وجود دارد که روایت های جدیدی برای پارک ها و برای باورها و ارزش های فرهنگی امریکا پیشنهاد می دهند.  در کنار پیامدهای این تغییرات برای زیارتِ پارک های ملی، این راه های تازه نیز در این فصل بررسی می شود.

منابع

کتاب

Pilgrimage to the National Parks

سایت ها

Amazon.com

Taylor & Francis eBooks