در ادامه فایل تصویری و چکیده سخنرانی خانم دکتر زهرا اخوان صراف (استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه مفید) با عنوان «چالش‌های الهیاتی و آسیب‌شناسی عملی زیارت» در همایش بین المللی الهیات زیارت که در نشست تخصصی «الهیات زیارت، فرصت ها و چالش ها» برگزار گردید، تقدیم علاقه‌مندان می شود.

مشاهده فیلم سخنرانی

مشاهده فایل ارائه

زیارت مثل هر نهاد دینی دیگری که ارکان و مختصاتی وابسته به دانش و اندیشه بشری دارد، با تطورات جهان و انسان و بینش‌ها و گرایش‌های او، نیازمند بازنگری و بازیابی و بازسازی است. ریشه درک این نیازمندی ملاحظه شکاکیت مدرن است که ریشه در شکاکیت دکارتی دارد. آسیب‌شناسی و بررسی چالش‌ها منظر مهمی است که می‌توان از آن به این مهم پرداخت. پژوهش حاضر اولاً به آسیب‌های الهیاتی زیارت می‌پردازد که یا به تازگی مطرح شده یا در دنیای جدید به دلیلی حائز اهمیت ویژه است. در این بخش ابتدا به عنوان چالش‌های الهیاتی زیارت، انگاره تعارض آن با توحید عبادی و عملی بررسی می‌شود -دایر بر این که زیارت درخواست حاجت از غیرخداوند و آمرزش‌طلبی از غیر اوست- که از قضا معرکه آراء بودن آن و اتهام قائلان و عاملان به زیارت معصومان و پاکان و نیکان به شرک و انحراف تازگی ندارد و جدالی دیرین است. سپس، تحت عنوان آسیب‌شناسی عملی، مسائلی از قبیل تبدیل مرکز ثقل زیارت از دیدار به زیارت‌نامه‌خوانی و آیین‌داری مناسکی، غلبه وجه حاجت‌طلبی بر مواجهه با زیارت‌شونده و لوازم آن، تکیه بر متون موجود زیارت‌نامه در گویه‌های زائر، و خرافات و نسبت‌های گزاف در شفا و امثال آن تحلیل و بررسی می‌شود.