در ادامه فایل تصویری و چکیده سخنرانی آقای دکتر سیدعلی طالقانی ( استادیار دانشگاه باقرالعلوم علیه‌السلام) با عنوان «زیارت و حیات دینی جمعی» در همایش بین المللی الهیات زیارت که در نشست تخصصی «الهیات زیارت، فرصت ها و چالش ها» برگزار گردید، تقدیم علاقه‌مندان می شود.

مشاهده فیلم سخنرانی

دین به معنای عام، در بنیاد خویش، اجتماعی است، گو این که «دعوت» سرآغاز شکل‌گیری هر دینی است. افزون بر این، اسلام به طور خاص، ابعاد مختلف اجتماعی دارد و سراسر فقه که وقف آداب حیات دینی مسلمانان است مشحون است از جنبه‌های اجتماعی، از نماز جماعت و جمعه گرفته تا امر به معروف و جهاد. در این میان، بخش مهمی از حیات جمعی اسلامی در مکان‌های مقدس از جمله مساجد یا حول مکان‌های مقدسی چون کعبه و قبور اولیای الهی شکل گرفته است که با پدیدۀ «زیارت» ارتباط وثیقی دارد. فارغ از نحوۀ شکل‌گیری زیارتگاه‌ها و چیستی خود زیارتگاه، زیارت به طور طبیعی پدیده‌ای اجتماعی است و بخش مهمی از حیات دینی جمعی را شکل می‌دهد. با گرد هم آمدن باورمندان و علاقه‌مندان در مکانی به عنوان زیارتگاه، به طور طبیعی، روابط مختلف اجتماعی، از جمله روابط فرهنگی، اقتصادی و سیاسی، شکل می‌گیرد. این مقاله متمرکز است بر نقش زیارتگاه‌ها به ویژه زیارتگاه‌های مشهور -که با گسترش پدیدۀ زیارت در یک مکان خاص شکل می‌گیرند- در روابط و تبادلات فرهنگی به معنای عام، و نقش آنها در شکل‌گیری معرفت دینی اجتماعی به طور خاص.