در ادامه فایل تصویری و چکیده سخنرانی سرکار خانم عاطفه مروی (دانشجوی دکتری فلسفه دین، دانشگاه تهران) با عنوان «زیارت، رهیافت وجودی در باب الهیات» در همایش بین المللی الهیات زیارت که در نشست تخصصی «الهیات زیارت و عرفان» برگزار گردید، تقدیم علاقه‌مندان می شود.

مشاهده فیلم سخنرانی

زیارت یکی از ارکان مهم و مطرح در ساحت ادیان و آئین‌ها به ویژه ادیان ابراهیمی است. در آئین و مناسک شیعی اهتمامی بیشتر و جایگاهی ویژه‌تر به امر زیارت اختصاص دارد. به نحوی که در این سنت، میان زیارت و بسیاری از باورهای دینی و آموزه‌های اخلاقی پیوندی ناگسستنی برقرار است. این موضوع دین‌پژوهان را به پرسش از «چیستی زیارت» و پدیدارشناسی آن برانگیخته است. آیا زیارت صرفاً یک مناسک عبادی است و یا دارای ابعاد تعلیمی، تربیتی و معرفتی است؟ آیا زیارت، عملی جوارحی است یا فرایندی ادراکی و شناختی است و یا از سنخ رابطۀ وجودی و اگزیستانسی است؟ پژوهش حاضر بر آن است تا با رویکرد اگزیستانسی به تحلیل پدیدارشناختی «زیارت» و تبیین مؤلفه‌های معرفتی، احساسی و عملی آن پرداخته و با بررسی کارکرد زیارت و نتایج مترتب بر آن نشان دهد ماهیت چندگانۀ زیارت را نمی‌توان صرفاً به یک مناسک عبادی فروکاست. اگر بنیان دین را ایمان و گوهر ایمان را رابطۀ وجودی با خداوند بدانیم زیارت این ارتباط را تنظیم، تثبیت و تقویت می‌کند. در واقع زیارت نه یک عمل تک‌ساحتی بلکه سپهری پویا و زنده در حیطۀ الهیات است که بستر صیرورت انسان موحد را فراهم می‌سازد و تمام ساحات شناختی، احساسی، عاطفی و ارادی انسان را به نحو وجودی با خداوند مرتبط و متصل می‌گرداند. به این ترتیب شخص آنچه را با تعلیم و تعلم آموخته و هر چه را از عمل و عقیده اندوخته، در سپهر زیارت به نحو شهودی و وجودی ادراک می‌کند. زیارت نه یک فرایند عقلانی الهیاتی بلکه یک رهیافت وجودی در باب الهیات است.