دکتر شرفایی ابتدا با اشاره به سابقه تاریخی و کهن آیین یهودیت، این دین را به نوعی نیای ادیان مسیحیت و اسلام معرفی کردند و  موضوع زیارت در این دین را بسیار مهم و دارای ابعاد مختلف دانستند.

ایشان بعد از تبیین اهمیت بحث، به واژه شناسی زیارت در یهودیت پرداختند. برای زیارت در ادبیات عبری دو واژه‌ی  «عَلِیا لَرِگِل» (עלייה לרגל) و «حَگ» (חג) استفاده می‌شود.  «عَلِیا» خود به معنی بالا رفتن و تشرف به سرزمین های مقدس یهودی است. در  سه عید مشهور یهودیت یعنی پِسَح (פסח)، شاوُوعُت (שבועות) و سُوکُّت (סוכות) هم  از این کلمه استفاده می شود. کلمه حَگ هم به معنای طواف و پیرامون چیزی گشتن است که در ادبیات دینی اسلام واژه حج با آن ارتباط معنایی دارد.

دکتر شرفایی سپس به تعریف مفهوم زیارت پرداخته و زیارت را همان تکلیف عبادی و ستایش خداوند تعریف کردند. سپس ایشان انگیزه های یهودیان برای انجام زیارت را توضیح دادند. اولین انگیزه و دلیل زیارت در بین یهودیان آیات و توصیه هایی است که در کتاب الهی یهودیان آمده است. از جمله آن، به دستوراتی که در کتاب  «سفر خروج» و  «سفر تثنیه» آمده می توان اشاره کرد.

انگیزه ی دیگری که باعث می شود زائران به سمت اماکن مقدس رهنمون شوند برآورده کردن حوائج مادی آنان است. به طوری که نام برخی بزرگان و صدیقان با برآورده کردن برخی حاجات گره خورده است. مانند برطرف کردن مسائل مربوط به پیوند زناشویی و یا طلب باران.

انگیزه های غیردینی هم برای زیارت وجود دارد. بنگاه های گردشگری زیادی وجود دارند که برای این سفرهای زیارتی تور گردشگری اختصاص می دهند. ضمن اینکه تلاش می کنند با بازدید از این اماکن مذهبی هویت ملی و مذهبی افراد را افزایش دهند.

دکتر شرفایی در ادامه به نوع دیگری از سنخ شناسی زیارت اشاره کردند. زیارت حضوری و زیارت مجازی. سابقه زیارت حضوری با خود پدیده زیارت یکی است. اما زیارت مجازی مولود عصر مدرن است.

در فرهنگ یهودیت، از هجرت و سفر حضرت ابراهیم از زادگاه خود به عنوان اولین زیارت نام برده می شود. خروج حضرت موسی از سرزمین مصر و سفر به کنعان هم نماد زیارت محسوب می شود.

دسته بندی زیارت بر اساس اماکن مقدس و زیارتی یهودیت سنخ دیگری از زیارت است. این اماکن زیارتی را می توان در سه دسته جای داد: دسته اول شامل  معبد اورشلیم و مکان هایی که در این شهر قرار گرفته اند می شود. معبد اورشلیم دوبار در تاریخ به خاطر حمله نظامی تخریب شده است. یهودیان بعد از هر دو حمله زیارت این معبد را متوقف نکردند. دسته دوم آرامگاه بزرگانی مانند حضرت ابراهیم و قبور علما و دانشمندان تلمودی و قدیسان یهودی است. دسته سوم یادواره هایی هستند که برا حکما و دانشمندان ایجاد کرده اند و به آنها مراکز پیرامونی کوچک می گویند. این دسته بیشتر به سنت عامیانه یهودیت نزدیک است. البته دسته ی دیگری از آرامگاه ها وجود دارد که علیرغم وجود شبهه در اعتبار آنها توسط نهادهای مذهبی یهودیت تایید شده اند.

دکتر شرفایی در جمع بندی مطالب خود زیارت را دارای ابعاد مختلفی دانستند و افزودند:زیارت را می توان از منظرهای مختلف همچون نیت و باور، عمل و کنش زائر و شکل زیارتگاه ها سنخ بندی و تقسیم بندی کرد. نکته دیگر این که اصلی ترین زیارت در یهودیت زیارت معبد اورشلیم به شکل حضوری است و بقیه اشکال زیارت بیشتر به سنت عامیانه تعلق دارد.

تهیه کننده: مهدی تقیون